Resumen de El intento de fundación de los Franciscanos para la atención de la colonia vasca de Caracas (1955-57): el doble lenguaje
1956. urtean, Arantzazuko santutegi berrirako sosak biltzeko ahaleginen barman, frantziskotarren euskal probintziaren arduradunek Ameriketako euskaldunen dirua gogoratu egin zuten. Horrelaxe hainbat aita diru-biltzaile bidaliak izan ziren Ameriketako zenbait herrialdeetara, bertako euskal komunitateen artean Arantzazuko ezagupena eta beharrak zabaltzeko (Kuba, Argentina, etab.). Fraide hauetako batek, Venezuelara bidali zutenak, berehala bertako euskaldunekin harreman sendoak sortu zituen, Karakas-eko euskal etxearekin batik-bat. Harreman hauen ondorioz, euskal frantziskotarren arduradunei, Karakas-en euskaldunen laguntzarako komentu berri bat fundatzeko asmoa piztu zitzaien.
horrekin batera ere euskaltzaletasuna zabalduz.
Baina, aldi berean, barrukaldean balizko gaitzikortasun guztiei itzuri beharra zegoen: fundazioaren benetazko helburua sekretuki gordetzea hobe zitzaien, ez bazuten inolako arazorik nahi, batez ere Venezuelako euskaldunek orduko euskal abertzaletasun zentrurik eraginkorra zela kontutan harturik. Horrexegatik, hizkuntz bikoitza garatu zuten frantziskotarren buruzagiek, lehendabizikoa Espainia barruko harremanetan, bestea, Espainiaz kanpokoetan. Honek ekarritako autozentsurak eta zehaztasun-ezak, azken fincan, 1957ko bukaeraldean proiektuaren betiko porrota ekarriko lukete.
