Resumen de A moura: A deusa traducida
- español
Our currently ongoing PhD research focuses on the origin of the mouras, the female leading characters in Galician folktales. We consider them as the result of a number of translating and paratranslating cultural processes derived from several changes within social and religious systems from an original concept we identify with a pre-Indo European ancient female deity. Thus, we agree with Vladimir Propp that when a religion dies, its content becomes mythology. We think this would have been what happened with the mouras. Through our comprehensive corpus compiling these legends about the mouras or encantos –one of the most common variations of this form–, we analyze semantic, formal and pragmatic aspects that link the characters of these current folktales to the ancient deity. Our study relies on anthropological and ethnological findings that reveal her frequent snake-like representation, and her symbolic association with water, earth and stone, hierophanic elements that, like paratexts complementing the main text, enhance its meaning. Our theoretical ground is built on the contributions made by Claude Lévi-Strauss, Marija Gimbutas and Mircea Eliade on Anthropology, as well as on the T&P Group at the Universidade de Vigo on paratranslation and Itamar Even-Zohar’s proposals on interferences among polysystems, in order to support our thesis. We sustain that the origin of the mouras would go back to an Indo-European ancient female goddess, whose distortion in the primary system would have been continued through successive cultural translating and paratranslating processes.
- português
Na nosa tese de doutoramento, actualmente en curso, analizamos a orixe das mouras, personaxes femininos protagonistas de lendas galegas de tradición oral. Considerámolas o resultado de continuados procesos de tradución e paratradución cultural derivados dos diferentes cambios nos sistemas sociais e relixiosos, a partir dun concepto primixenio que identificamos cunha ancestral deidade feminina preindoeuropea. Neste sentido, concordamos con Vladimir Propp en que, cando unha relixión morre, o seu contido intégrase na mitoloxía. Este sería, desde o noso punto de vista, o acontecido coas mouras. A partir dun completo corpus no que recollemos aquelas lendas protagonizadas por mouras ou encantos –unha das variantes denominativas máis comúns–, analizamos os aspectos semánticos, formais e pragmáticos que vinculan os personaxes destes relatos coa antiga deidade. Servímonos dos achados antropolóxicos e etnográficos que revelan a súa frecuente representación como serpe, e mais da súa asociación simbólica coa auga, a terra e a pedra, elementos hierofánicos que, como paratextos que complementan o texto principal, amplían o seu significado. As achegas de Claude LéviStraus, Marija Gimbutas e Mircea Eliade sobre antropoloxía, e as do Grupo T&P da Universidade de Vigo e de Itamar Even-Zohar verbo da paratradución e das interferencias entre polisistemas, repectivamente, sérvennos de apoio teórico para a defensa da nosa hipótese de que a orixe das mouras se remitiría a unha deidade feminina indoeuropea ancestral, cuxa deturpación foi produto dunha alteración do sistema orixinal logo continuada mediante sucesivos procesos de tradución e paratradución cultural.
