Resumen de Lurzoru kutsatuen karakterizazio intentsiboa in vivo eta in silico fokatzeak erabiliz
Erik Urionabarrenetxea Gorroño, Nerea García Velasco, Beñat Zaldibar Aranburu, Urtzi Izaguirre Aramayona, Manuel Soto López
- English
The anthropic activities during the last decade are causing damages on ecosystems. In fact, animal husbandry, agriculture, and industrial activities have increased the proportion of soils contaminated with pesticides and metals. The presence of pollutants could affect soil organisms and the Ecosystem Services provided; thus, a proper risk evaluation is required in order to assess the final environmental impacts of pollutants. In silico models are tools designed to predict environmental concentrations of released pollutants that could assist on substances evaluation and regulation. Meanwhile, the health paradigm, understanding the natural environment as an inter-related compartment, has been spread within the scientific community. Hence, the measurement of toxicological effects produced by contaminants on soil organisms (using in vivo tests and biomarkers) gained a high reputation for evaluating environmental health. This work presents different approaches, techniques, software, guidelines and tests for assessing contaminated soils; crucial for an integrative soil assessment
- euskara
Azken hamarkadatako jarduera antropikoak ekosistemetan desorekak sortzen hasiak dira. Horrela, abeltzaintzak, nekazaritzak eta aktibitate industrialek pestizida eta metalekin kutsaturiko lurzoruen proportzioa emendarazi dute. Kutsatzaileen presentziak, lurzoruetan bizi diren organismoak eta beraz, lurzoruak eskaintzen dituen Zerbitzu Ekosistemikoak erasatea ekarri dezake, arrisku ebaluazio egokien beharra eskatuz. In silico modeloak, kutsatzaile baten aplikazio osteko ingurumen kontzentrazioak aurreikusteko tresna egokiak dira, substantzien arrisku ebaluazioan eta erregulazioan lagun dezaketenak. Bestetik, kutsatzaileak lurzoruan duten inpaktua ebaluatze aldera, osasunaren paradigma ikuspuntua; hots, medio naturalak inter-erlazionatutako konpartimentu gisa ulertzen dituena, hedatzen hasi da komunitate zientifikoaren baitan. Era honetan, kutsatzaileek lurzoru organimoengan eragindako efektu toxikologikoen neurketak (in vivo test-ak eta biomarkatzaileak erabiltzen dituztenak) omen handia irabazi dute ingurumenaren osasuna ebaluatzerako orduan. Lan honetan, kutsatutako lurzoruak ebaluatzeko ikuspuntu, teknika, software, gidalerro eta test ezberdinak aurkezten dira; lurzoru ebaluazio integral bat burutzeko beharrezkoak direnak.
