Ayuda
Ir al contenido

Dialnet


La imperfección de los diccionarios: estudio teórico sobre la transmisión de las erratas en los últimos siglos

    1. [1] Universidad Pablo de Olavide

      Universidad Pablo de Olavide

      Sevilla, España

  • Localización: Revista de lexicografía, ISSN-e 2603-6673, ISSN 1134-4539, Nº 28, 2022, págs. 207-222
  • Idioma: español
  • Títulos paralelos:
    • A imperfección nos dicionarios: estudo teórico sobre a transmisión das erratas nos últimos séculos
    • The imperfection of dictionaries. Theoretical study on the transmission of typographical errors in recen centuries
  • Enlaces
  • Resumen
    • español

      A lo largo del tiempo, los diccionarios han sido un medio fundamental para la transmisión de conocimiento y herramientas útiles en las tareas de redacción y traducción de textos. Como cualquier otro tipo de texto, se han visto afectados por la errata, un fenómeno universal pero a menudo difícil de determinar, por la imposibilidad de distinguirlo de arcaísmos, variantes formales, cambios ortográficos, cultismos o incluso errores cognitivos. Por otro lado, tradicionalmente se ha visto la errata como un defecto menor en relación con los errores de contenido. Sin embargo, en el lenguaje el fondo y la forma van de la mano, y, además, las erratas de los diccionarios tienen una especial relevancia, dado el prestigio que estos últimos han tenido como obras de referencia a lo largo de los siglos y la proclividad observada en la lexicografía a copiar o reutilizar textos anteriores, con el consecuente riesgo de transmisión. En un trabajo empírico anterior (Rodríguez-Rubio y Fernández Quesada, 2020b), establecimos la importancia del problema de la transmisión de erratas en una colección de diccionarios especializados bilingües contemporáneos conocida como «Diccionarios de Alicante». El objetivo del presente trabajo, de carácter teórico, es verificar si desde los estudios sobre diccionarios de los últimos siglos se ha prestado suficiente atención al fenómeno universal de la errata y a la reproducción de los defectos formales, aspectos fundamentales de la calidad lexicográfica. Concluimos que el tratamiento que se ha dado a dichos fenómenos ha sido fragmentario e insuficiente, por lo que se necesitan investigaciones tanto empíricas como teóricas que abran una nueva línea de investigación en el marco de una crítica lexicográfica constructiva y puedan contribuir a la mejora de obras lexicográficas futuras.

    • English

      Through time, dictionaries have been an essential medium for knowledge transmission and also useful tools in writing and translation. As any other type of text, they have been affected by typographical errors, a universal phenomenon often hard to pinpoint, due to a failure to distinguish it from archaisms, formal variants, orthographic changes, learned words or even cognitive errors. Conversely, typographical errors have traditionally been regarded as minor defects when compared to content errors. However, linguistic content and form go hand in hand; also, typographical errors in dictionaries are of particular relevance, considering the prestige the latter have had as reference works over the centuries, and the proclivity found in lexicography towards the copying and reuse of previous texts, implying a risk of error transmission. In a previous empirical work (Rodríguez-Rubio y Fernández Quesada, 2020b), we established the importance of the problem of typographical error transmission in a contemporary series of specialized bilingual dictionaries known as «The Alicante Dictionaries». The objective of the present work, of a theoretical nature, is to verify whether metalexicographical studies in recent centuries have paid sufficient attention to the universal phenomenon of typographical errors and to the transmission of formal defects, key aspects in terms of lexicographical quality. We conclude that the treatment given to those phenomena has been fragmentary and poor, so researches both theoretical and empirical are needed that open a new research line in the framework of a constructive lexicographical criticism, and may contribute to the improvement of future lexicographical works.

    • galego

      Ao longo do tempo, os dicionarios teñen sido un medio fundamental para a transmisión de coñecemento e ferramentas útiles nas tarefas de redacción e tradución de textos. Como calquera outro tipo de texto, téñense visto afectas pola errata, un fenómeno universal, mais a miúdo difícil de determinar, pola imposibilidade de distinguilo de arcaísmos, variantes formais, cambios ortográficos, cultismos ou incluso errores cognitivos. Por outra banda, tradicionalmente a errata considérase un defecto menor en relación cos errores de contido. Non obstante, na linguaxe o fondo e a forma van da mano e, ademais, as erratas dos dicionarios teñen unha especial relevancia, dado o prestixio que estes últimos teñen como obras de referencia ao longo dos séculos e a proclividade observada na lexicografía a copiar ou reutilizar textos anteriores, co consecuente risco de transmisión. Nun traballo empírico anterior (Rodríguez-Rubio e Fernández Quesada, 2020b), estabelecimos a importancia do problema da transmisión de erratas nunha colección de dicionarios especializados bilingües contemporáneos coñecida como «Diccionarios de Alicante». O obxectivo do presente traballo, de carácter teórico, é verificar se desde os estudos sobre dicionarios dos últimos séculos prestouse suficiente atención ao fenómeno universal da errata e a reprodución dos defectos formais, aspectos fundamentais da calidade lexicográfica. Concluímos que o tratamento que se lle ten dado a estes fenómenos é fragmentario e insuficiente, polo que son precisas novas investigacións tanto empíricas como teóricas que abran unha nova liña de investigación no marco dunha crítica lexicográfica construtiva e poidan contribuír á mellora de obras lexicográficas futuras.


Fundación Dialnet

Dialnet Plus

  • Más información sobre Dialnet Plus

Opciones de compartir

Opciones de entorno